2025, Volume 2, Issue (II/2025)

„Człowiek bez barier” jako wzór osobowy w procesie wychowania i resocjalizacji nieletnich z perspektywy studentów kierunków pedagogicznych

Tamara Cierpiałowska¹, Elżbieta Lubińska-Kościółek²
-------------------------------------------------------------------------------------------------
¹Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
²Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Full text

Streszczenie

Artykuł podejmuje problem kryzysu wychowania we współczesnym społeczeństwie oraz konieczności poszukiwania alternatywnych metod pracy z młodzieżą, szczególnie w obszarze wychowania i resocjalizacji. Wskazano na edukacyjny potencjał uczenia się z biografii osób określanych mianem „ludzi bez barier” – osób z niepełnosprawnością, które mimo ograniczeń realizują aktywną, sprawczą i twórczą postawę życiową. Ich narracje, osadzone w kontekście teorii psychotransgresji Józefa Kozieleckiego, stanowią źródło inspiracji, umożliwiające modelowanie postaw i wspieranie procesów zmiany. Wyniki badań przeprowadzonych wśród studentów pedagogiki resocjalizacyjnej i kierunków pokrewnych potwierdzają wartość tej metody, jednocześnie wskazując na jej ograniczoną obecność w praktyce wychowawczej. Formułowane wnioski uzasadniają potrzebę szerszego włączania narracji biograficznych do działań wychowawczych i resocjalizacyjnych.

Słowa kluczowe

uczenie się z biografii, „człowiek bez barier”, homo transgressivus, psychotransgresja, wzór osobowy, wychowanie, resocjalizacja, pedagogika resocjalizacyjna

---

“A Man Without Barriers” as a Personal Role Model in the Process of Education and Resocialization of Juveniles from the perspective of students of pedagogical faculties

Summary

The article addresses the issue of the crisis of education in contemporary society and the need to seek alternative methods of working with young people, particularly in the field of education and resocialization.It highlights the educational potential of learning from the biographies of individuals referred to as “people without barriers” – persons with disabilities who, despite limitations, pursue an active, agentic, and creative life attitude. Their narratives, grounded in Józef Kozielecki’s theory of psychotransgression, serve as a source of inspiration, enabling the modelling of attitudes and supporting processes of change. The results of research conducted among students of resocialization pedagogy and related fields confirm the value of this method, while also indicating its limited application in current educational practice. The conclusions formulated justify the need for broader inclusion of biographical narratives in educational and resocialization activities.

Keywords

biographical learning, „a person without barriers”, Homo transgressivus, psychotransgression, personal role model, education, resocialization, resocialization pedagogy