2025, Volume 2, Issue (II/2025)
Środowiskowy model wsparcia dzieci i młodzieży w kryzysie psychicznym – perspektywy i wyzwania
Ewa Grudziewska1
-------------------------------------------------------------------------------------------------
1Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
Full text
Streszczenie
W obliczu rosnącej liczby przypadków kryzysów psychicznych wśród dzieci i młodzieży w Polsce oraz ograniczonej skuteczności tradycyjnego, instytucjonalnego modelu opieki psychiatrycznej, środowiskowy model wsparcia staje się kluczową alternatywą w polityce zdrowotnej i społecznej.
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie głównych założeń tego modelu, jego aktualnego stanu wdrażania w Polsce oraz perspektyw rozwoju w kontekście dobrych praktyk międzynarodowych. Omówiono m.in. potrzebę integracji sektorów (ochrona zdrowia, edukacja, pomoc społeczna), rozwój kadry specjalistycznej, wykorzystanie technologii cyfrowych oraz wzmocnienie roli edukacji emocjonalnej w szkołach. Wskazano również na istotne wyzwania systemowe, takie jak niedobory kadrowe, fragmentacja działań i ograniczone finansowanie. Artykuł podkreśla konieczność budowania długofalowej, skoordynowanej polityki wsparcia opartej na bliskości, partycypacji oraz interdyscyplinarności, jako podstawy nowoczesnej opieki psychicznej dla dzieci i młodzieży.
Słowa kluczowe
kryzys psychiczny, środowisko, wsparcie, dzieci i młodzież, nieletni
An environmental model of support for children and young people in mental crisis – prospects and challenges
Summary
In view of the growing number of mental health crises among children and adolescents in Poland and the limited effectiveness of the traditional institutional model of psychiatric care, the community-based support model is becoming a key alternative in health and social policy. The aim of this study is to present the main assumptions of this model, its current state of implementation in Poland, and prospects for development in the context of international good practices. The paper discusses, among other things, the need for integration of sectors (health care, education, social assistance), the development of specialist staff, the use of digital technologies, and the strengthening of the role of emotional education in schools. It also points to important systemic challenges, such as staff shortages, fragmentation of activities, and limited funding. The article emphasizes the need to build a long-term, coordinated support policy based on proximity, participation, and interdisciplinarity as the foundation of modern mental health care for children and adolescents.
Keywords
mental crisis, environment, support, children and youth, minors